ရသ(၉) ပါး၊ ၀ကၤ၀ုတၱိအလကၤာႏွင္႔ နိမိတ္ပုံ..။
အင္း..... ဆုိက္ေတြမွာ စာေတြ ၀င္ဖတ္ေနရင္းနဲ႕ ကႀကီးသတိထားမိလာပါတယ္.... ကဗ်ာေရးသူေတြ ကဗ်ာ ခ်စ္သူေတြ အေတာ္တုိးတက္မ်ားျပားလာတာကုိ ေတြ႕ရ ျမင္ရ ေတာ႕ အလြန္ပဲ အားရ ပီတိျဖစ္လာရပါတယ္....။
တစ္ခ်ိန္တုန္းကဆုိရင္ ဆုိက္တစ္ဆုိက္မွာ တစ္ေန႔မွ ကဗ်ာေလး ၈ ပုဒ္ေလာက္သာ တက္ခဲ႕တာပါ...ခုေတာ႕ ဟုိစဥ္အခ်ိန္
ေတြနဲ႕ ျခားနားစြာ ကဗ်ာခ်စ္သူ ကဗ်ာေရးသူေတြ တုိးတက္လာၾက ခံစားလာၾကတာ ေတြ႔ပါတယ္.... ဒီလုိေတြ႕လာရတဲ႕ အခါမွာ ကႀကီး
ဒီလူေတြရဲ႕ ကဗ်ာေလးေတြကုိ ဖတ္ၾကည္႕မိရာကေန လုိတာေလးေတြ.... မျပည္႕စုံတာေလးေတြကုိ ျမင္လာခဲ႕ရေတာ႕ ...ကႀကီးသူတုိ႕ကုိ
ကူညီေပးခ်င္တဲ႕ စိတ္ကေလး ျဖစ္လာခဲ႕ပါတယ္...။
ဒီကူညီမွဳဟာ တျခားမဟုတ္ပါဘူး.... တစ္ခ်ိန္က ကႀကီး ကဗ်ာေတြနဲ႔ပါတ္သတ္လုိ႕ ကူညီလက္စရိွခဲ႕ဖူးသလုိ သိသေလာက္ေလး ေျပာျပဖုိ႔ပါပဲ..... ကႀကီး ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္.... အလြန္သိမ္ေမြ႕နက္နဲ႕တဲ႕ ....စကားခ်ဳံ စကားပိုဒ္ေတြ (ကဗ်ာ)ကုိ ျမတ္ႏုိးသူေတြ အတြက္....ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ ဒါမွမဟုတ္ စာတစ္ပုဒ္မွာ မျဖစ္မေနပါရမယ္႕..... အဓိက အေၾကာင္းခ်င္းရာေလးေတြ ကုိ ဒီပုိစ္႕ေလးကေန ေျပာျပခ်င္ပါတယ္.... ဒီေျပာျပမယ္႕ အေၾကာင္းအရာေတြဟာ... အရင္က ေလးခ်ဴိး၊ေဒြးခ်ဴိးႀတိခ်ဳိး၊ ဧခ်င္း၊ အုိင္းခ်င္းနဲ႕ပတ္ပ်ဴိး အစရွိသျဖင္႕ေသာ ေရွးစပ္ဆုိပုံေတြနဲ႕ သက္ဆုိင္ေနရုံမွ်မက အခုလက္ရွိမွာ ေျပာင္းလဲ ေပၚေပါက္လာတဲ႕..... ေမာ္ဒန္၊ ပုိစ္႕ေမာ္ဒန္၊ အယ္လ္ပီ၊ အက္ေဆး ၊လက္တားေဖာ္ဖရီးဒန္းႏုတ္ လုိ႕ေခၚတဲ႕အလြတ္ေရးမွတ္စုတုိ ကဗ်ာေတြနဲ႕ပါသက္ ဆုိင္ေနပါ တယ္....။ ဒီအတြက္ ကဗ်ာကုိ ေလ႔လာသူေတြ... ျမတ္ႏုိးသူေတြ.. ဖန္တီးလုိသူေတြ...ခံစားလုိသူေတြ အတြက္ ကႀကီးရဲ႕ ခုေရးတဲ႔ ပုိစ္႕ဟာ အနညး္ငယ္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာပါ.... ဒီလုိ ျဖစ္သြားေစတယ္ ဆုိရင္ပဲ ကႀကီးခုလုိ သိသေလာက္ေလး မွ်ေပးရက်ဳိး နပ္ပါတယ္...။ သိတဲ႔လူေတြလဲ ပုိသိ၊ မသိေသးသူေတြလဲ သိသြာတဲ႕ အခါၾကေတာ႕ ထပ္မံဖန္တီးမယ္႕ ကဗ်ာေတြဟာ.... ေလးနက္တဲ႕ ပုံေဆာင္မွဳရွိတဲ႔ ကဗ်ာေတြ အျဖစ္ ေပၚထြန္းလာမွာ အမွန္ဧကန္မလြဲဆုိတာ ကႀကီး သိေနပါတယ္ ..... ဒါေၾကာင္႕ ဒီပုိစ္႕ေလးကို သိသေလာက္ေလး ေျပာျပမိပါရဲ႕.....
ပထမဦးဆုံးအေနနဲ႕ (ရသ-၉) ပါး အေၾကာင္းကို ေျပာပါမယ္....။
ရသ(၉)ပါးဆုိတာ ....
၁။ သိဂၤ ါရ ရသ = ခ်စ္ခင္ျခင္း ။
၂။ဟႆ ရသ = ရယ္ရႊင္ျခင္း ။
၃။ကရုဏာ ရသ =သနားၾကင္နာျခင္း ။
၄။ရုဒၵ ရသ = ၾကမ္းၾကဳတ္ခက္ထန္ျခင္း ။
၅။၀ီရ ရသ =ရဲရင္႕ျခင္း ။
၆။ဘယာနက ရသ =ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ။
၇။၀ိဘစ ၦ ရသ = စက္ဆုတ္ျခင္း ။
၈။အဗၻဳတ ရသ = အံ႕ၾသျခင္း ။
၉။သႏၱ ရသ = ၿငိမ္းေအးျခင္း ... နဲ႕ (မိဘ၏အခ်စ္ဟူေသာ ၀စၦလ် "၀စၦလ" ရသကုိ ထည္႕၍ ရသ(၁၀)ပါး ဟုလည္း ဆုိပါသည္။)
အခ်ဳပ္အားျဖင္႕ေတာ႕ ရသ(၉)ပါး ဟု မွတ္ယူပါ....။
အထက္က ေဖာ္ျပခဲ႕တဲ႕ ရသ(၉)ပါးဟာ..... မည္သည္႕စာမွာမဆုိ အနည္းဆုံး ရသ တစ္ခုေတာ႕ ပါရပါမည္.... ကဗ်ာတြင္ ျဖစ္ေစ... ၀တၱဳတုိ၊ ၀တၱဳရွည္ တြင္ျဖစ္ မပါမျဖစ္ ပါ၀င္ေအာင္ ဖန္တီးသူက ျပဳလုပ္ရပါသည္....။ ထုိသုိ႕ ျပဳလုပ္သည္ ဆုိရာ၀ယ္
ကႀကီး အေၾကာင္းသင္႕လုိ႕ ေျပာရပါဦးအံ႕.... စာေပသည္ အႏုပညာထဲတြင္ အျခားတစ္ပါး အႏုပညာမ်ားနဲ႕ ျခားနားစြာ နက္နက္နဲနဲ ေန
ရာမွာ ရိွေနေသာ ပညာရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္...။ ထုိနက္နဲေသာ စာေပအႏုပညာကုိ ဖန္တီးသူသည္.... မိမိ ဖန္တီးျပဳလုပ္မွဳမ်ားလုိ႕ဆုိႏုိင္
ေသာ အထူးသျဖင္႕ ကဗ်ာမ်ားတြင္..... တကယ္႕ ခံစားမွဳမရွိပဲ ေရးဖြဲ႕ဖန္တီးမွဳ မျပဳအပ္ပါ... အမ်ားအထင္ႀကီးေအာင္... အမ်ားလုပ္လုိ႕ ငါလုိက္လုပ္ သည္... သူေရးသလုိ ငါလုိက္ေရးသည္... စသည္သျဖင္႕ေသာ စိတ္လုိအင္ႏွင္႕ ေရးဖြဲ႕ေသာ စာ..၊ကဗ်ာ မ်ားသည္...
ကဗ်ာဟု စာ ဟု မဆုိအပ္ပါေပ...။ တကယ္ခံစားမွဳ စစ္မွန္ေသာ ကဗ်ာႏွင္႕ စာမ်ားတြင္ ဖန္တီးသူ၏ ေ၀ဒနာ ပါေနသည္ကို တကယ္ထဲ႕ထဲ႔
၀င္၀င္ ကဗ်ာႏွင္႕စာမ်ားကုိ ေလ႕လာလုိက္စားသူမ်ား ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ပါသည္.... ထုိေၾကာင္႕ စာေရးသားရာတြင္ ရုိးသားမွဳ လုိအပ္သည္ဟု
ေျပာၾကျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္...။ ကဗ်ာဆုိတာ ေ၀ဒနာ (ခံစားမွဳ) မပါရင္ ကဗ်ာရယ္လုိ႕ မျဖစ္ပါဘူး....။ တကယ္႕ ဖတ္သူရင္ထဲေရာက္
ေစေသာ ကဗ်ာတုိင္းတြင္ ေရးသူ၏... ဖန္တီးသူ၏ ေ၀ဒနာ(ခံစားရမွဳ) သည္ ထပ္တူေရာက္သြားေစပါသည္....။ ထုိ႕ေၾကာင္႕ ေရးသားသမွ်
ကဗ်ာႏွင္႕ စာမ်ား..စကားေျပ မ်ားတြင္ အထက္ပါရသ(၉)ပါး တစ္ပါးမဟုတ္တစ္ပါးသည္ ပါ၀င္သြားျခင္းလည္းျဖစ္ပါသည္...။
ဆက္လက္၍ -- ၀ကၤ၀ုတၱိအလကၤာႏွင္႕ ပါတ္သတ္ေသာ ပုံျပေလးတစ္ခုကို ဆက္ေျပာပါမည္...။ ၀ကၤ၀ုတၱိအလကၤာ ကို ျမန္
မာစာ ယူထားေသာ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားတုိင္းသိပါသည္.... ၀ကၤ၀ုတၱိအလကၤာ ဆုိသည္မွာ....သြယ္၀ုိက္ယဥ္ေက်းစြာ ျပဆုိျခင္း ..ျဖစ္
ပါသည္....
ဥပမာ.. ၀ုတၱိအလကၤာေျမာက္ ေရးဖြဲ႕မွဳတစ္ခုအား သာဓကျပရလွ်င္... အေနာက္နန္းမေတာ္ မျမေလး၏ "ခ်စ္သမွ်ကုိ" ပတ္ပ်ဳိးမွ
စာတစ္ခ်ဳိ႕ကုိ ေကာက္ႏွဳတ္၍ ကႀကီး ျပလုိပါသည္...။
"ရုံးညွာၿပိဳင္ ၊ အုံးပုိင္သဥၥာေျကြ႕ မွာတဲ႕ေလ၊
ႀကိဳးမည္႕ေနာင္တာ၊ ရုိးျပာေျမ၀ယ္ ေျမ႕ေစေတာ႕ေလး...."
ဟု ဖြဲ႕ႏြဲ႕ထားရာတြင္ "ရုိးျပာေျမ၀ယ္ ေျမ႕ေစေတာ႕ေလး...." ဟူေသာ အသုံးသည္ "ရုိးေျမက်" ဆုိေသာ စကားရပ္ႏွင္႔ အဓိ ပၸါယ္ တူပါသည္.... သုိ႕ေသာ္ "မျမေလး" သည္ ရုိးေျမက်ဆုိေသာ စကားကုိဖြဲ႕ရာတြင္ ထပ္ဆင္႕လွပစြာ ဖြင္႕ဆုိလုိက္သည္႕...
"ရုိးျပာေျမ၀ယ္ ေျမ႕ေစေတာ႕ေလး...." ဆုိေသာ ပါတ္ပ်ဳိးပါ စကားအဂၤ ါသည္ ၀ုတၱိအလကၤာ ေျမာက္သြားေစပါသည္...ပုိလွပ သိမ္ေမြ႔သြား
ေစေသာ ယင္းစကားစုသည္ အဓိပၸါယ္အားျဖင္႕ အက်ယ္ခ်ဲ႕ေျပာရေသာ္..... အတိသယ၀ုတၱိအလကၤာ.. ေျမာက္ေသာ စာအစုအေ၀းတစ္
ခု ျဖစ္သြားပါသည္..။
ရုိးေျမက် ဟု သုံးလုိက္လွ်င္ စကားသည္ ရုိးသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထုိစကားကိုမွ "ရုိးျပာေျမ ၀ယ္ ေျမ႕ေစေတာ႕ေလး."
ဟု ေျပာင္းလဲဖန္တီးသုံးစြဲလုိက္ရာ...ေလးနက္ေသာ ပုံေယာင္အသြင္ကိုလဲ ေဆာင္သြားပါေတာ႕သည္... ထုိကဲ႕သုိ႕ ေဆာင္ေသာ ပုံေယာင္
စကားစုကုိ နိမိတ္ပုံေယာင္ဟုလည္း ေခၚပါေသးသည္....
နိမိတ္ပုံ ဆုိသည္မွာ....... ကုိယ္ျပလုိေသာ ကဗ်ာတြင္း ထဲ႕သြင္းထားေသာ အေၾကာင္းအရာကို ဖတ္သူအား ဒဲ႕မျပပဲ သြယ္၀ုိက္၍
လွပစြာ အေတြးေပး၍ ခ်ျပ ေရျပေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္....။ dedicate--စာေရးသူက တစ္စုံတစ္ဦး (ဖတ္သူမွ) သိေစရန္ သူဖန္တီးေသာစာ
တြင္ ႏွစ္ျမဳပ္ထားေသာ ကဗ်ာသည္ နိမိတ္ပုံေယာင္ပါေသာ ကဗ်ာ ဟု ဆုိပါသည္...။
နိမိတ္ပုံေယာင္ႏွင္႕ပါတ္သတ္၍ အရွင္းဆုံး ဥပမာ ျပဳရလွ်င္.... ကႀကီးတုိ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ကမာၻေက်ာ္ ျမန္မာ႕ရုပ္ရွင္ကားမ်ားထဲမွ
ဇတ္ကြက္တခ်ဳိ႕ႏွင္႕ ျပပါမည္.... ဇတ္လမ္းထဲတြင္.... မင္းသမီးအား လူၾကမ္းႀကီးမွ အဓမၼ ျပဳက်င္႕ေသာအခန္းတြင္ အဓမၼျပဳက်င္႕မည္႕
ဟန္ရုိက္ျပၿပီးေနာက္ ခ်က္ခ်င္း ျမင္ကြင္းေျပာင္းကာ ပန္းကေလးအား ေရေႏြးပူေလာင္းလုိက္ျခင္း....သုိ႕မဟုတ္ ပန္းကေလး ေျကြက်
သြားပုံ ကုိျပလုိက္ျခင္းသည္... နိမိတ္ပုံေယာင္သေကၤတ ကုိ သုံးလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္... မေလ်ာ္ရာကို ခ်မျပလုိသည္႕ အတြက္ ၾကည္႕ရွဳ႕
သူ ေအာ္တုိမစ္တစ္ ေတြးေခၚသေဘာ ေပါက္သြားေအာင္ နိမိတ္ပုံေဆာင္ေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္...။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ နိမိတ္ပုံဆုိသည္မွာ အေျဖာင္႔သေဘာစာေၾကာင္းႏွင္႕ ေရးဖြဲ႕ေသာ စာမ်ဳိးမဟုတ္ပဲ ဖတ္သူက သူဘာသာ သူေတြးေခၚ ၍ ေပၚလာေစႏုိင္ေသာ အေၾကာင္းအရာ (message) ေပး ေဖာ္ျပျခင္းပါ၀င္ေစျခင္း ျဖစ္ပါသည္..။
ဒီေလာက္ႏွင္႕ဤပုိစ္႕ကုိ နားခြင္႕ျပဳရင္ ကႀကီး စာကုိဖတ္မိေသာ ကဗ်ာခ်စ္သူ၊ ျမတ္ႏုိးသူ၊ ဖန္တီးသူအေပါင္း ကဗ်ာႏွင္႕ ပါတ္သတ္ေသာ အေတြးအျမင္ ဗဟုသုတေတြ ရရိွပါေစ....။
ကႀကီး။ kyagee13@gmail.com(7.3.2012)
အနာဂတ္မွာ စာေရးဆရာေကာင္းတစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ ကဗ်ာဆရာေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ျခင္ၾကပါေသာ လူငယ္ႏွင့္ ၀ါသနာရွင္ ေတြကို က်ြန္ေတာ္ရဲ႔ ဆရာ ျဖစ္တဲ႔ ဦးေလး ကၾကီး ေရးထားတာေလးကို ျပန္လည္ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္..။ ေလ့လာမွတ္သားျပီးေတာ့ စာေရးသားရာမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ၾကပါေစဗ်ာ ။
(ရဲရင့္ေခါင္)