“ ဒီမိုကေရစီ ခရီးစဥ္ျဖတ္သန္းမွဳ..”.အခန္းဆက္ေဆာင္းပါးမ်ားကို
ညီ..ညီမအရြယ္မ်ား အတြက္သာ ရည္ရြယ္ပါတယ္..
နိဳင္ငံတကာျဖတ္သန္းရတဲ႕ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကို ေယဘူယ်..တင္ျပျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္ ။
အခန္းဆက္ (၇) ပုဒ္ေရးသားတင္ျပေပးပါမယ္..
(၁) ျမန္မာ႕လႊတ္ေတာ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ
(၂)ျမန္မာနိဳင္ငံ ဒီမိုကေရစီခရီးအစ(၁၉၄၈-၁၉၆၂)
(၃)ျမန္မာနိဳင္ငံ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး (၁၉၆၂-၂၀၁၀)
(၄)ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္မွဳစတင္ျခင္း (transition )
(၅) ပိုမိုလြတ္လပ္လာျခင္း (Liberalization )
(၆) ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို႕ (Democratization )
(၇) ဒီမိုကေရစီစနစ္ခိုင္ၿမဲေအာင္တည္ေဆာက္ျခင္း..(Democratic Consolidation )
……………………………………………………………………………………………………….
“ ဒီမိုကေရစီ ခရီးစဥ္ျဖတ္သန္းမွဳ..”. အပိုင္း(၄)
ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္မွဳစတင္ျခင္း (transition )
ျမန္မာနိဳင္ငံစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္တြင္..ျမန္မာ႕ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီကိုဖြဲ႕စည္းခဲ႕သည္ ။
က်န္နိဳင္ငံေရးပါတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းခြင္႔မရွိပါ ။
စစ္အစိုးရက ၁၉၇၄တြင္ ျမန္မာနိဳင္ငံ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ အသစ္ေရးဆြဲျပဌာန္းပါတယ္။
တစ္ပါတီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလမွာ..ျမန္မာနိဳင္ငံရဲ႕..စီးပြားေရးဟာ တခါးပိတ္စီးပြားေရးစနစ္ကို
က်င္႕သံုးရင္း..ကမၻာမွာ အဆင္းရဲဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္ခဲ႕ရပါတယ္..။
ေငြစကၠဴမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ တရားမ၀င္ေၾကျငာခဲ႕ပါတယ္..
ဒီဒါဏ္ေတြေၾကာင္႕ ..၁၉၈၈ တစ္နိဳင္ငံလံုးအံုၾကြမွဳ ျဖစ္ခဲ႕ရပါတယ္..။
စစ္အစိုးရကေတာ႕..လက္၀ဲ လက္ယာ အဖ်က္သမားမ်ားေၾကာင္႕လို႕ဆိုပါတယ္..။
ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား..နိဳင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားေပၚလာပါတယ္..။
ဒီမိုကေရစီေရး ထင္ရွားသူကေတာ႕..ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ..။
အံုၾကြမွဳကာလအတြင္း စစ္တပ္က တိုင္းျပည္အာဏာကို လႊဲေျပာင္းယူလိုက္ျပန္ပါတယ္..။
၁၉၇၄ ျမန္မာနိဳင္ငံ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒ ကိုဖ်က္ျပန္ပါတယ္..။
ေနာက္..၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲျပဌာန္းျပန္ပါတယ္..။
၁၉၁၀မွာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ ေရြးေကါက္ပြဲကို ျပဳလုပ္ေပးခဲ႕ပါတယ္..။
ယခုလက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ေပၚေပါက္ လာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္..။
ဒီေနရာမွာ..လြတ္လပ္ေရးရျပီးစ..ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ လႊတ္ေတာ္နဲ႕
ယခုလက္ရွိ..လႊတ္ေတာ္မတူတာေလးကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္..
(၁) ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ လႊတ္ေတာ္ ဆိုတာမွာ..အမတ္ျဖစ္မွ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္နိဳင္ပါတယ္..
ဒါေၾကာင္႔ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္နဲ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ၿပိဳင္တည္းမို႕..အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႕
ဥပေဒျပဳအာဏာကို ေပါင္းထားတာပါ ။
(၂) သမၼတ စနစ္မွာေတာ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္ မျဖစ္ေပမဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕၀္ျဖစ္နိဳင္ပါတယ္ ။
အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ရင္လဲ အမတ္အျဖစ္က နဳတ္ထြက္ရပါတယ္ ။ ..အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႕ဥပေဒျပဳအာဏာကို (Sepration Power)
သီးျခားလုပ္ထားတာပါ ။
ျမန္မာနိဳင္ငံရဲ႕ စနစ္က သမၼတစနစ္နဲ႕ ပိုမိုနီးစပ္ပါတယ္ ။
ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္မွဳစတင္ျခင္း (transition )
(၁) ဒီအဆင္႔ဟာလြန္ေျမာက္ခဲ႕ပါျပီ..ျမန္မာျပည္မွာေတာ႕..စစ္အစိုးရရဲ႕ခြင္႔ျပဳခ်က္နဲ႕ပါ
လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတည္းကသာဆံုးျဖတ္တဲ႕ rule by law ကေန မူကသာအုပ္ခ်ဳပ္တဲ႕
rule by law ကိုေျပာင္းပါမယ္လို႕ စစ္တပ္က အာမခံခဲကပါျပီ..။
(၂) ယခင္က နိဳင္ငံေရးဆိုတာ မထိတို႕ မစားေကာင္းတဲက သစ္သီးအဆင္႕ကေန
လူတိုင္းနဲ႕ သက္ဆိုင္လာပါေတာ႔တယ္..။
(၃) ပါတီမ်ား တည္ေထာင္ခြင္႔ရခဲ႕ျပီျဖစ္တဲ႕အဆင္႕ပါ..။
(၄) ဒီအဆင္႔မွာ..သိမ္ေမြ႕မွဳမရွိရင္..ေနာက္ေၾကာင္းျပန္နိဳင္ပါေသးတယ္..။
ျမန္မာနိဳင္ငံမွာေတာ႕.. ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္မွဳစတင္ျခင္း (transition ) ကို
ေက်ာ္ျဖတ္ခဲကျပီးျဖစ္တာမို႕..
ေရွ႕ ခန္းဆက္ေဆာင္းပါးမွာ.. ပိုမိုလြတ္လပ္လာျခင္း (Liberalization ) ကိုတင္ျပေပးပါ႕မယ္..။