ျမန္မာကဗ်ာ မိတ္ဆက္ - အပိုင္း(၂)
ျမန္မာကဗ်ာ မိတ္ဆက္ အပိုင္း(၁) ေရးအျပီး ေနာက္တေန႕တြင္ ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ
တေယာက္ ကၽြန္ေတာ့္ထံသို႕ေရာက္လပါသည္ ။ " ခင္ဗ်ားေရးတဲ့ စာကၽြန္ေတာ္ဖတ္ရ
တယ္ဗ် ေကာင္းေတာ့ေကာင္းတယ္ ေခါင္းစဥ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မႀကိဳက္ဘူး ။ ကၽြန္ေတာ္
စဥ္းစားႀကည့္မိတယ္ အဂၤလိပ္ စာ / စကားမိတ္ဆက္ ၊ တရုတ္ ဂ်ပန္ ကိုရီးယား
စဥ္းစားႀကည့္မိတယ္ အဂၤလိပ္ စာ / စကားမိတ္ဆက္ ၊ တရုတ္ ဂ်ပန္ ကိုရီးယား
စာ / စကား မိတ္ဆက္ အဲံဒါေတြပဲ ေတြ႕ဘူးတယ္ဗ်ာ ။
ခင္ဗ်ားဟာက ျမန္မာစာဖတ္တက္ ေရးတက္တဲ့ လူေတြကို ျမန္မာ ကဗ်ာ မိတ္ဆက္ စာမ်ဳိးေရးတယ္ဆိုေတာ့ နဲနဲ ေႀကာင္ရာမ်ားႀကေနမလားလို႕ပါတဲ့ " ။ ထိုကဲ့ သို႕ သူ႕အျမင္
ခင္ဗ်ားဟာက ျမန္မာစာဖတ္တက္ ေရးတက္တဲ့ လူေတြကို ျမန္မာ ကဗ်ာ မိတ္ဆက္ စာမ်ဳိးေရးတယ္ဆိုေတာ့ နဲနဲ ေႀကာင္ရာမ်ားႀကေနမလားလို႕ပါတဲ့ " ။ ထိုကဲ့ သို႕ သူ႕အျမင္
သူ႕အေတြး ကို ဒဲ့တိုး ေျပာခ်လိုက္ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ့္တြင္ ေျပာစရာ စကား ေခ်ပစရာ
စကားလံုးေပါင္းမ်ားစြာ ရွိလင့္ကစား ၊ ထိုမိတ္ေဆြအား ကၽြန္ေတာ္ တခြန္းမွ်ျပန္မေျပာပဲ သူေျပာသမွ်ပဲနားေထာင္၍ ျပံဳးျပံဳးေလးပဲေနလိုက္ပါေတာ့ သည္ ။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္
စကားလံုးေပါင္းမ်ားစြာ ရွိလင့္ကစား ၊ ထိုမိတ္ေဆြအား ကၽြန္ေတာ္ တခြန္းမွ်ျပန္မေျပာပဲ သူေျပာသမွ်ပဲနားေထာင္၍ ျပံဳးျပံဳးေလးပဲေနလိုက္ပါေတာ့ သည္ ။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္
သူ႕အား အမွန္တကယ္ပင္ ျပန္လည္ေခ်ပ ေျပာဆိုသင့္သည္မွာမွန္ပါသည္ ။
သို႕ေသာ္ အႏို႕ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ မည္သို႕ျပန္လည္ေခ်ပရမည္ မည္သည့္စကားလံုးမ်ားျဖင့္ျပန္လည္ေျခပရမည္ကို သိပါလွ်က္ ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ခပ္မဆိတ္
သို႕ေသာ္ အႏို႕ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ မည္သို႕ျပန္လည္ေခ်ပရမည္ မည္သည့္စကားလံုးမ်ားျဖင့္ျပန္လည္ေျခပရမည္ကို သိပါလွ်က္ ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ခပ္မဆိတ္
ေနခဲ့သည္မွာ အေႀကာင္းရွိပါသည္ ။ ကၽြန္ေတာ္၏ ျမန္မာကဗ်ာ မိတ္ဆက္ ကိုယ္
အားေပးေလ့လာ ဖတ္ႀကေသာကၽြန္ေတာ္၏မိတ္ေဆြမ်ား သူငယ္ခ်င္းမ်ား ညီ / ညီမမ်ား ကၽြန္ေတာ့္ေနရာတြင္ ဆိုလွ်င္ မည္သို႕ျပန္လည္ေခ်ပေျပာဆိုႀကမည္ကို ကၽြန္ေတာ္အလြန္သိခ်င္ပါေသာေႀကာင့္ ေရငံုႏွဳတ္ပိတ္ ေနခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ပါသည္ ။
ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြ စာဖတ္သူတို႕၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ျပန္လည္
ေျပာျပလိုပါသည္ ။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္တူသည္ျဖစ္ေစ မတူသည္ျဖစ္ေစ
လြတ္လပ္စြာ ကြဲလြဲႏိုင္ႀကပါသည္ ။
အပိုင္း(၁) တြင္ ျမန္မာကဗ်ာေရးနည္း၌ အေရးပါ အဓိကႀကေသာ အစပ္(၆) ပါးကို အစဥ္အတိုင္းအက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပျပီးပါျပီ ။
ယၡဳ အစပ္ (၆) ပါး၏ အဓိပၸါယ္ကိုဆက္၍ ရွင္းျပပါမည္ ။
လြတ္လပ္စြာ ကြဲလြဲႏိုင္ႀကပါသည္ ။
အပိုင္း(၁) တြင္ ျမန္မာကဗ်ာေရးနည္း၌ အေရးပါ အဓိကႀကေသာ အစပ္(၆) ပါးကို အစဥ္အတိုင္းအက်ဥ္းမွ်ေဖာ္ျပျပီးပါျပီ ။
ယၡဳ အစပ္ (၆) ပါး၏ အဓိပၸါယ္ကိုဆက္၍ ရွင္းျပပါမည္ ။
(၁) သက္ေစ့ႏွက္ သံုးခ်က္ညီစပ္နည္း
သက္ေစ့ႏွက္ သံုးခ်က္ညီ စပ္နည္းဆိုသည္မွာ ပထမပိုဒ္ ၊ ဒုတိယပိုဒ္ ၊ တတိယပိုဒ္ အားျဖင့္
ကာရန္သံုးပိုဒ္လံုးကို
(၁) ပသတ္
(၂) မသတ္
(၃) တသတ္
(၃) တသတ္
(၄) နသတ္
(၅) ညသတ္
(၆) ယ သတ္ ဟူေသာ အသတ္ ေျခာက္ပါးတို႕တြင္ တပါးပါးႏွင့္ အသတ္ကာရန္
သံုးခ်က္ေစ့ေအာင္အညီအညြတ္စပ္ထားေသာ အစပ္မ်ဳိးကိုေခၚသည္ ။
(ဥပမာ) ေနမိဘံုခန္းပ်ဳိ႕ တြင္
" နံ႕ျမဴးကဲ လြန္ ၊ ျဖိဳးျဖိဳး ၀ွန္လ်က္ ၊ ခ်ီခ်န္ ဘြင့္ ႏွင့္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (လြန္) (၀ွန္) (ခ်န္) ဟူေသာကာရန္သည္ ၊ (န)သတ္ခ်ည္း သက္သက္
(ဥပမာ) ေနမိဘံုခန္းပ်ဳိ႕ တြင္
" နံ႕ျမဴးကဲ လြန္ ၊ ျဖိဳးျဖိဳး ၀ွန္လ်က္ ၊ ခ်ီခ်န္ ဘြင့္ ႏွင့္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (လြန္) (၀ွန္) (ခ်န္) ဟူေသာကာရန္သည္ ၊ (န)သတ္ခ်ည္း သက္သက္
သံုးခ်က္ေစ့ေအာင္ အညီအညႊတ္ စပ္ဆိုထားေသာေႀကာင့္ သတ္ေစ့ႏွက္ သံုးခ်က္ညီ
စပ္နည္းဟုေခၚပါသည္ ။အျခားမ်ဳိးကြဲအေခၚမ်ားျဖစ္ေသာ
(က) မန္က်ည္းရြက္ထပ္စပ္နည္း
(ခ) သံုးခ်က္ညီနေဘစပ္နည္း
(ဂ) လႊခ်င္းသံ သံုးခ်က္ညီစပ္နည္း
ဟူ၍ စပ္နည္းအလိုက္ ေခၚႀကပါေသးသည္ ။
ဟူ၍ စပ္နည္းအလိုက္ ေခၚႀကပါေသးသည္ ။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ အစပ္ (၆)မ်ဳိးတြင္ ယၡဳ ျပခဲ့ျပီးေသာ သက္ေစ့ႏွက္ သံုးခ်က္ညီ
စပ္နည္းသည္ ၊ အေကာင္းဆံုးေသာစပ္နည္းျဖစ္သည္ ။
(၂) ဘီလူးရယ္စပ္နည္း
ဘီလူးရယ္စပ္နည္းဆိုသည္မွာ ကာရန္သံုးခ်က္ မညီပဲ ႏွစ္ခ်က္ ျဖင့္သာ ယိမ္းယိုင္၍
ဘီလူးရယ္သကဲ့သို႕ မဖြယ္မရာ စပ္နည္း မ်ဳိးကိုေခၚသည္ ။
(ဥပမာ) (စတုဓမၼသာရပ်ဳိ႕တြင္)
" ယူခဲ့မႀကြင္း ၊ ပင္ရင္း ကပ္ခ်ဥ္း ၊ ခက္မ်ဥ္း ကိုင္းညြတ္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (ႀကြင္း) ႏွင့္ (ရင္း) ၊ (ခ်ဥ္း)ႏွင့္ (မ်ဥ္း ) ကာရန္တို႕သည္ အပိုဒ္သံုးခ်က္မငဲ့ဘဲ ႏွစ္ခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ျဖင့္သာစပ္၍ သံုးခ်က္ညီ စပ္နည္းမွ ယိမ္းယိုင္၍
(ဥပမာ) (စတုဓမၼသာရပ်ဳိ႕တြင္)
" ယူခဲ့မႀကြင္း ၊ ပင္ရင္း ကပ္ခ်ဥ္း ၊ ခက္မ်ဥ္း ကိုင္းညြတ္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (ႀကြင္း) ႏွင့္ (ရင္း) ၊ (ခ်ဥ္း)ႏွင့္ (မ်ဥ္း ) ကာရန္တို႕သည္ အပိုဒ္သံုးခ်က္မငဲ့ဘဲ ႏွစ္ခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ျဖင့္သာစပ္၍ သံုးခ်က္ညီ စပ္နည္းမွ ယိမ္းယိုင္၍
စပ္ထားေသာေႀကာင့္ ဘီလူးရယ္စပ္နည္းေခၚပါသည္ ။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဘီလူးရယ္စပ္နည္းသည္ အစပ္(၆)မ်ဳိးတြင္ အညံ႕ဆံုးစပ္နည္းျဖစ္
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဘီလူးရယ္စပ္နည္းသည္ အစပ္(၆)မ်ဳိးတြင္ အညံ႕ဆံုးစပ္နည္းျဖစ္
သည္ဟုကဗ်ာပညာရွိ တို႕ အမွာရွိခဲ့သည္ ။
(၃) ဦးတိုက္စပ္နည္း
ဦးတိုက္စပ္နည္း ဆိုသည္မွာ ကာရန္ႏွစ္ပိုဒ္တို႕တြင္ ပထမပိုဒ္၏အဆံုးကာရန္ႏွင့္
ဒုတိယပိုဒ္၏အစကာရန္ ကိုဦးတိုက္စပ္နည္းမ်ဳိး ျဖစ္သည္ ။
(ဥပမာ) (ဘူရိဒတ္ ဇာတ္ေပါင္းပ်ဳိ႕တြင္ )
" ပါဏာတိ ပါတ္ ၊ သတ္ သည္သူ႕သက္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ ပထမပိုဒ္၏အဆံုးျဖစ္ေသာ (ပါတ္) ကာရန္ႏွင့္ ဒုတိယပိုဒ္၏အစ
(ဥပမာ) (ဘူရိဒတ္ ဇာတ္ေပါင္းပ်ဳိ႕တြင္ )
" ပါဏာတိ ပါတ္ ၊ သတ္ သည္သူ႕သက္ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ ပထမပိုဒ္၏အဆံုးျဖစ္ေသာ (ပါတ္) ကာရန္ႏွင့္ ဒုတိယပိုဒ္၏အစ
ျဖစ္ေသာ( သတ္) ကာရန္သည္ ဦးတိုက္၍ စပ္ထားေသာေႀကာင့္ ဦးတိုက္ကာရန္ စပ္နည္း
ဟုေခၚပါသည္ ။ ၄င္းစပ္နည္းကို (က) ရထားေျပးစပ္နည္း (ခ) ရွင္ရဌသာရ စပ္နည္းဟု
လည္းေခၚႀကပါသည္ ။
(၄) ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ စပ္နည္း
လည္းေခၚႀကပါသည္ ။
(၄) ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ စပ္နည္း
ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ စပ္နည္းဆိုသည္မွာ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာသည္ အလည္ဗဟို၌ တည့္တည့္ ေနသကဲ့ သို႕ ကာရန္သံုးပိုဒ္တို႕တြင္ အလယ္ျဖစ္ေသာကာရန္သည္ ေရွ႕ေနာက္၀ဲယာ မလိုက္ပဲ စပ္ထားေသာနည္းမ်ဳိးျဖစ္သည္ ။
(ဥပမာ) (ဘူရိဒတ္ ဇာတ္ေပါင္းပ်ဳိ႕တြင္ )
" မည္လွ်င္မတိမ္ ၊ ကုကၠိဳ ထိန္ ဟု ၊ ခ်ဳပ္ ျငိမ္ သာယာ "
ဟု စပ္ဆိုရာ၌ (တိမ္) (ထိန္) (ျငိမ္) ကာရန္ သံုးပိုဒ္တို႕တြင္ ပညတ္သံျဖစ္ေသာ (န္) သည္
ပရမတ္သံ ျဖစ္ေသာ (မ္) ႏွစ္ခ်က္ဖက္သို႕ မလိုက္ပဲ အလည္တြင္ စပ္ထားေသာေႀကာင့္
ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ စပ္နည္း ဟုေခၚသည္ ။ ဦးတိုက္စပ္နည္းဟုလည္းေခၚႀကေသးသည္ ။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဤ စပ္နည္းမ်ဳိးသည္ ကဗ်ာပညာဂုဏ္ႏွင့္ျပည့္စံုျပီးေသာ ဆရာႀကီးမ်ား ေရးစပ္မိရာ၌ ေထးဖာရန္ စပ္နည္းမွ်သာျဖစ္သည္ ၊ သာမန္ ကဗ်ာဆရာတို႕
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဤ စပ္နည္းမ်ဳိးသည္ ကဗ်ာပညာဂုဏ္ႏွင့္ျပည့္စံုျပီးေသာ ဆရာႀကီးမ်ား ေရးစပ္မိရာ၌ ေထးဖာရန္ စပ္နည္းမွ်သာျဖစ္သည္ ၊ သာမန္ ကဗ်ာဆရာတို႕
မေရးအပ္ဟု မွတ္သားဖူးသည္ ။
(၅) ထိပ္ခ်င္း ခတ္စပ္နည္း
ထိပ္ခ်င္းခတ္ စပ္နည္းဆိုသည္မွာ ကာရန္သံုးပိုဒ္တို႕တြင္ ပထမပိုဒ္ႏွင့္ ဒုတိယပိုက္တို႕၌
ပညတ္သံ ၊လဟုသံ ၊ အနိစၦိ တသံ ျဖစ္ေသာ အသတ္မ်ဳိးကိုစပ္ထား၍ တတိယပိုဒ္၌
ပရမတ္သံ ၊ ဂရုသံ ၊ ကၠ ုစၦိတသံ ျဖစ္ေသာ အသတ္မ်ဳိးကိုစပ္ထားလ်က္ အသံထိပ္ခ်င္း
ခတ္၍ စပ္ထားေသာနည္းကိုေခၚသည္ ။
(ဥပမာ ) (စတုဓမၼ သာရပ်ဳိ႕ တြင္ )
" ဤ စာကိုးခန္း ၊ ပုလဲ ပန္းျဖင့္ ၊ စိတ္ ႀကမ္း မာန္ေလွ်ာ့ "
ဟုစပ္ဆိုရာ၌ (ခန္း) (ပန္း) ဟူေသာ လဟုသံ ကို (ႀကမ္း) ဟူေသာ ဂရုသံ ျဖင့္ ထိပ္ခ်င္း ခတ္စပ္ထားေသာေႀကာင့္ ထိပ္ခ်င္ခတ္ စပ္နည္းဟုေခၚသည္ ။
(ဥပမာ ) (စတုဓမၼ သာရပ်ဳိ႕ တြင္ )
" ဤ စာကိုးခန္း ၊ ပုလဲ ပန္းျဖင့္ ၊ စိတ္ ႀကမ္း မာန္ေလွ်ာ့ "
ဟုစပ္ဆိုရာ၌ (ခန္း) (ပန္း) ဟူေသာ လဟုသံ ကို (ႀကမ္း) ဟူေသာ ဂရုသံ ျဖင့္ ထိပ္ခ်င္း ခတ္စပ္ထားေသာေႀကာင့္ ထိပ္ခ်င္ခတ္ စပ္နည္းဟုေခၚသည္ ။
(၆) ထိပ္ခ်င္းခၽြတ္ စပ္နည္း
ထိပ္ခ်င္းခၽြတ္စပ္နည္း ဆိုသည္မွာ ကာရန္သံုးပိုဒ္တို႕တြင္ ပထမပိုဒ္၌ ပရမတ္သံ ၊ ဂရုသံ ၊
ကၠ ုစၦိတသံျဖစ္ေသာ အသတ္မ်ဳိးကို စပ္ထား၍ ဒုတိယပိုဒ္ ၊ တတိယပိုဒ္တို႕၌ ပညတ္သံ ၊
လဟုသံ ၊ အနိစၦိတသံ ျဖစ္ေသာ အသတ္မ်ဳိးကို စပ္ထားလွ်က္အစပ္ခ်င္း မညီမညြတ္
လြဲမွားစြာ စပ္ထားေသာနည္းမ်ဳိးကိုေခၚသည္ ။
(ဥပမာ) ( စတုဓမၼသာရပ်ဳိ႕တြင္ )
" ပါဠိသ ရုပ္ ၊ ပတ္တ ကုတ္ ကို ၊ ေဖြ ထုတ္ က်မ္းလာ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (ရုပ္) ဟူေသာ ပထမကာရန္ အသံထက္ (ကုတ္)(ထုတ္) ဟူေသာ ဒုတိယ ၊
(ဥပမာ) ( စတုဓမၼသာရပ်ဳိ႕တြင္ )
" ပါဠိသ ရုပ္ ၊ ပတ္တ ကုတ္ ကို ၊ ေဖြ ထုတ္ က်မ္းလာ "
ဟုစပ္ဆိုရာတြင္ (ရုပ္) ဟူေသာ ပထမကာရန္ အသံထက္ (ကုတ္)(ထုတ္) ဟူေသာ ဒုတိယ ၊
တတိယကာရန္ အသံတို႕က ေပါ့သြားသျဖင့္ဂရုသံမွ ခၽြတ္ယြင္း၍ လဟုသံျဖင့္
စပ္ထားေသာေႀကာင့္ ထိပ္ခ်င္းခၽြတ္ စပ္နည္းေခၚသည္ ။ ဤ သို႕ျဖင့္ အစပ္(၆)ပါးရွိပါသည္ ။
ဆက္ရန္........
ဆက္ရန္........
မရွိမာန အတိဂါရ၀ျဖင့္
ညီသုတ(ျပည္)
( က်မ္းကိုးစာရင္း မ်ား )
(၁) ကဗ်ာ့စြယ္စံုက်မ္းႀကီး
(၂) ျမန္မာ့အႏု စာေပမ်ား(ေဒၚထားႀကည္ B.A 1967 )
(၃) ပ်ဳိ႕ ( ဆရာဦးတင္ေမာင္ ...၀ိဇၨာ )
(၄) ကဗ်ာစံုရွဳ႕ေထာင့္ ( ။ ) (၅) စာေပေလာက (ေဇာ္ဂ်ီ ၊ မင္းသု၀ဏ္)
(၆) ကၽြႏ္ုပ္၏ ကိုယ္ပိုင္မွတ္စုမ်ား
Tags: ဗဟုသုတ