ေဆာင္းေလ ေအးေအးေလး တိုက္ခတ္တဲ့ အခ်ိန္ေရာက္ရင္ ျမန္မာျပည္မွာ တရားမိုးမ်ား ရြာပါေတာ့သည္။ ျမန္မာျပည္ရွိ ျမိဳ႕တိုင္း ၊ ရပ္ကြက္တိုင္း ၊ လမ္းတိုင္း ၊ ရြာတိုင္း မွာဓမၼသဘင္ တရားပြဲမ်ား က်င္းပၾကပါသည္။ ဆရာေတာ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ရွိလူအေပါင္းကို တရားေရေအး တိုက္ေကြ်းဖို႕ အတြက္ေခါင္းေျပာင္ေျပာင္ကို ေဆာင္းရဲ႕အေအးဒဏ္ ခံယူျပီး ၾကိဳးစားပမ္းစား ေဟာၾကားလမ္းညႊန္ျပၾကပါသည္။ သာသနာအက်ိဳး သယ္ပိုးေသာ သာသနာဝန္ထမ္းေသာ ဆရာေတာ္မ်ား ထာဝရက်န္းမာၾကပါေစလို႕ ကြ်န္မဒီစာနဲ႕ ဂါဝရေရွ႕ထားျပီး လက္ဆယ္ျဖာ စံုမိုး၍ကန္ေတာ့ပန္းဆင္ ေရးသားအပ္ပါသည္။ ကြ်န္မတို႕ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေမြးကာစ နားလည္သည့္ အရြယ္ကတည္းက စကားမေျပာတတ္ေသးလွ်င္ ေနပါေစ။ မိဘနဲ႕ အမ်ိဳးမ်ားက “ သမီးေရ … ဦးေတာ္ ” လို႕ေျပာရင္ လက္ကေလးႏွစ္ခုပူးလို႕ ေခါင္းေလးညႊတ္ကာ ကန္ေတာ့ပါေတာ့သည္။ မိဘမ်ားက စကားမေျပာတတ္ေသးသည့္ အရြယ္မွာပင္ မိမိဘာသာ၏ သေကၤတကို ဦးေႏွာက္ထဲ ထည့္ေပးပါသည္။ စကားေျပာတတ္ေတာ့ ဘုရားေတြ႕တိုင္း “ ဘုရား ၊ ဘုရား ” “ ၾသကာသ ၊ ၾသကာသ ” ဆိုခို္င္း ကန္ေတာ့ခိုင္း ျပန္ေလေတာ့သည္။
ဦးေႏွာက္မွတစ္ဆင့္ အသိတစ္ခု သြင္းေပးပါေတာ့သည္။ ေက်ာင္းေနေတာ့ ဘုရားရွိခိုး အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေက်ာင္းမ်ား မိဘမ်ား ၊ ရပ္ကြက္ရွိ ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခခံသင္တန္းမ်ားက သင္ေပးပါသည္။ ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ ကေလးတရားစခန္းမ်ား ၊ လူၾကီးတရားစခန္းမ်ား ရွိရာဘုန္းေတာ္ၾကီး ေက်ာင္းတိုက္မ်ားသို႕ သြားေရာက္၍ ဝိပႆနာ တရားမ်ားကို ေလ့လာသင္ၾကားရပါသည္။ မိဘမ်ားက အိမ္ရွိဘုရားအား မနက္ဘက္ အာရုဏ္ဦးတြင္ မ်က္ႏွာသစ္ေတာ္ေရ ၊ ေသာက္ေတာ္ေရ ကပ္ျခင္း ၊ ဆြမ္း ၊ ပန္း ၊ ဆီမီး ၊ ကပ္ျခင္းမ်ားကို သင္ၾကားေပးၾကပါသည္။ ကမာၻတြင္ ျမန္မာသည္ ဗုဒၶဘာသာ အထြန္းကားဆံုး နံပါတ္တစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္သလို ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ အရာမွန္သမွွ် အထိန္းသိမ္းႏိုင္ဆံုး လက္ဆင့္အကမ္းႏိုင္ဆံုး ယံုယံုၾကည္ၾကည္ အၾကြင္းမရွိ စနစ္တက် ကိုးကြယ္ႏိုင္ေသာ ဘာသာကို ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာကိုလည္း ကိုးကြယ္ရသျဖင့္ ဂုဏ္ယူဝင့္ၾကြား ပီတိျဖစ္ျပီး ဘာသာ ၊ သာသနာအတြက္ ဘယ္ေတာ့မွ အားမငယ္တတ္သည့္ လူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္ ကိုကကြ်န္မ ဘာသာႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အျမဲတန္ဖိုးထား ဂုဏ္ယူေနေသာ သူျဖစ္ပါသည္။
ကြ်န္မအေမကေတာ့ ေဆာင္းေလနဲ႕အတူ အိမ္က driver ၾကီးလိုက္ေမာင္းခိုင္း၍ တရားပြဲရွိရာသို႕ သြားတတ္ပါသည္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ကြ်န္မတို႕ ျခံေဘးမွာ တရားပြဲက်င္းပ ပါသည္။ အေမက မိမိျခံေဘးျဖစ္၍ အိမ္ေစာင့္မွလြဲ၍ အားလံုးတရားပြဲ လိုက္ဖို႕အမိန္႕ေပးပါသည္။ တရားမနာ၍ မရသျဖင့္ ကြ်န္မမွာလည္း အမမ်ားႏွင့္အတူ တရားနာသြားရ ပါေတာ့သည္။ တစ္အိမ္လံုးမွာ အငယ္ဆံုးျဖစ္သည့္ ကြ်န္မမွာ အေမရဲ႕အေျပာ အမေတြရဲ႕ အေဟာၾကားမွာ ဟုတ္ကဲ့ကလြဲ၍ ျပန္ျပီးေခ်ပခြင့္မရပါ။ ေခ်ပမိမည္ ဆိုပါက မိန္းမအားလ့ုး ဆို္ဒ္စံုစြာ ကြ်န္မကို ေဘတီးျပီး ႏႊာပါေတာ့မည္။ အေဖမရွိ၍ အေမ့ရဲ႕ပံုစံခြက္ အမေတြရဲ႕ ကက်ိကက်ိ ရစ္ေတာ္မူသည့္ ေတာ္ကီေတြ ၾကားထဲမွာ တပင္တိုင္ ကရတဲ့မင္းသမီးကေတာ့ ကြ်န္မပါဘည္း။ ႏွစ္ပါးသြးလည္း မကနဲ႕ ၊ စံုေတာျမိဳင္ထဲလည္း လမ္းမေလွ်ာက္နဲ႕ ေျချငိမ္ ၊ လက္ျငိမ္၊ ပါးစပ္ျငိမ္ လို႕မွာတမ္းေခြ်တာကို ဟုတ္လို႕ မ်က္လႊာခ်ျပီး ၀ိသာခါေက်ာင္းအမ စတိုင္ေျဖရပါသည္။ အေဖ၊အေမ ေကြ်းတာစား အေဖ၊အေမ ခင္းေပးတဲ့ လမ္းကိုေလ်ွာက္အေဖ၊အေမ သင့္ေတာ္တဲ့ လူယူမိဘေပးစားတဲ့ လင္ေတာ္ေမာင္ရဲ႕ အလုပ္မွာ secretary လုပ္ဒါသူတို႕ လမ္းစဥ္ဘည္းတဲ့။ မိဘလက္ထဲေန မိဘရဲ႕secretary မိဘကလြဲေပးရင္ လက္ခံသူရဲ႕ secretary တဲ့။ ကဲ…. ဘာတတ္ႏိုင္ေသးလဲ ဆိုတဲ့ကြ်န္မဘဝ လွလွပပပါရွင္။ ရုတ္ရုတ္လုပ္ရင္ ဂုတ္ဂုတ္ျဖစ္သြားမယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ကြ်န္မက Mon…Mother ေနာ္… ကြ်န္မကို အသဲႏွလံုး ဖမ္းခ်ဳပ္ထားတယ္ ဆိုျပီးအမ်ိဳးသမီး စြမ္းေဆာင္ရွင္အသင္း ကိုသြားတိုင္မယ္လို႕ စလိုက္ရံုေလးရွိေသး ေပါက္ကရေျပာမႈနဲ႕ အေမႏွင့္ပ်ိဳေမတစ္သင္း Non…Stop Show က်င္းပပါေတာ့သည္။ ဒါေၾကာင့္ေရစုန္သာ ေမ်ာေနရတဲ့ ကြ်န္မဘဝ ေဗဒါမ…သာျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ဒီညဆရာေတာ္ကလည္း ေအာင္ဆန္းဆရာေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။ တရားေလးရဲ႕နာမည္က“ ေသေရးရွင္ေရး ” တရားေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္သည္ တရားပြဲကို တစ္နာရီခြဲ ႏွစ္နာရီနီးပါး ေဟာေပမဲ့ ကြ်န္မစိတ္ထဲ ပို၍နာခ်င္မိပါသည္။ နာရီၾကာရွည္ေပမဲ့ ကြ်န္မတို႕ တရားနာရတာ မဝေအာင္ တရားေရေအးဟာ ေအးျမလွပါသည္။ ဆရာေတာ္သာ တစ္ညလံုးေဟာ ကြ်န္မတိုကလည္း ဆရာေတာ္ႏွင့္အတူ မဂၢင္ေဖာင္စီး၍ နိဗၺာန္ေရႊျပည္ၾကီးကို လိုက္ပါမည္။ ဒါသည္ကြ်န္မ၏ ပဂတိစိတ္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္ အရပ္ရပ္ရွိ တရားေဟာေသာ ဆရာေတာ္မ်ားသည္ ဓမၼျဖင့္ကြ်န္မတို႕ လူသားမ်ား၏ အေမွာင္ကိုခြင္း၍ အလင္းကိုျပေနၾကပါသည္။ ဆရာေတာ္က ကြ်န္မတို႕ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶသည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံု အတြက္တရားမ်ားကို လက္ေတြ႕က်က် ေဟာခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶေဟာတာကို ယံုၾကည္လိုက္နာ က်င့္သံုးသူသည္ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္ လို႕ေဟာပါသည္။ ဒါဆိုရင္ ဗုဒၶက ဗုဒၵဘာသာဝင္ေတြ၏ အေျခခံအခ်က္မွာ ဘာေတြေဟာခဲ့သလဲ ဆိုတာလည္း ရွင္းျပပါသည္။
ေကာင္းတာလုပ္က ေကာင္းတာျဖစ္မည္။
မေကာင္းတာလုပ္က မေကာင္းတာျဖစ္မည္။
ထုိအခ်က္ကို “ ကာယကံ ” ဟုေခၚသည္။
XXXXX
ေကာင္းတာေျပာက ေကာင္းတာျဖစ္မည္။
မေကာင္းတာေျပာက မေကာင္းတာျဖစ္မည္။
ထိုအခ်က္ကို “ ဝစီကံ ” ဟုေခၚသည္။
XXXXX
ေကာင္းတာၾကံက ေကာင္းတာျဖစ္မည္။
မေကာင္းတာၾကံက မေကာင္းတာျဖစ္မည္။
ထိုအခ်က္ကို “ မေနာကံ ” ဟုေခၚသည္။
XXXXX
ေန႕တိုင္းေန႕တိုင္း ဓမၼ၏နိယာမျဖစ္ေသာ ကာယကံ ၊ ဝစီကံ ၊ မေနာကံ ကိုေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ က်င့္ပါဟု ေဟာပါသည္။ ကံ( ၃ ) ပါးကိုအေျခခံျပီး စနစ္တက် သံုးတတ္ရင္ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ျဖစ္ျပီး စနစ္တက် မသံုးတတ္ပါက အယူမွားတဲ့ ဒိဠိျဖစ္မည္ဟု ေဟာပါသည္။ တစ္ေန႕တစ္ေန႕ ကံ( ၃ )ပါးကို မိုးလင္းမိုးခ်ဳပ္ ေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ စနစ္တက် သံုးရန္လမ္းညႊန္ပါသည္။ ဆရာေတာ္မွ ဆက္လက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရတနာစံုသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ေရႊႏိုင္ငံ ( Golden Land ) ျမန္မာ ဟုေခၚသည္မွာ နိမိတ္ေကာင္း ႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း ေဟာသြားပါသည္။ ပတၱျမားမွန္ရင္ ႏြံမွာမနစ္ပါဘူး ဟုဆိုပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ကိုယ့္အေၾကာင္း ကိုယ္ေတြး၍ ကိုယ့္အမွားကိုယ္ျပင္ မည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္၏ တိုက္တြန္းမႈမပါဘည္း မိမိဘာသာ ယံုၾကည္သက္ဝင္ ကိုးကြယ္ခ်င္ကိုးကြယ္ႏိုင္၍ ၾကိဳက္ရင္လုပ္ ၊ မၾကိဳက္ရင္လုပ္စရာမလိုဘည္း စနစ္တက် ကိုးကြယ္ႏိုင္ေသာ ဘာသာျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပထားပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ စာမတတ္သူေရာ စာတတ္သူကိုပါ မေကာင္းတာတား၍ ေကာင္းရာကိုညႊန္ျပေၾကာင္း ေဟာပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာအေျခခံ ျဖစ္ေသာ ကာယကံ ၊ ဝစီကံ ၊ မေနာကံ ကိုအဓိကထား၍ ဒါန ၊ သီလ ၊ ဘာဝနာ အေၾကာင္းကို ေဟာသြားသည္မွာ ကြ်န္မေရး၍ ကုန္မည္မထင္ပါ။
ကြ်န္မဦးေႏွာက္ထဲ ဝင္သ၍ ကြ်န္မေရးသားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္ တစ္ပါး၏တရား တစ္ပုဒ္ကိုနားၾကားလိုက္ရတဲ့ ကြ်န္မႏွလံုးသား ေအးခ်မ္းျပီး ျမန္မာ-ဗုဒၶဘာသာ လို႕ခံယူရတာ ဂုဏ္ယူဝမ္းသာ မဆံုးတဲ့ႏႈိင္းမရ ပီတိျဖစ္ရပါသည္။ ထုိသို႕ဆိုရလွ်င္….. တရားပြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ၊ ဆရာေတာ္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ၊ တရားစခန္းေပါင္း အမ်ားအျပားတြင္ က်င့္ၾကံအားထုတ္ နာၾကားရေသာ ကြ်န္မ၏ ေမေမကေတာ့ ကုသိုလ္ေတြ အမ်ားၾကီး ရပါမည္။ ကုသိုလ္ေတြ တစ္ေပြ႕တစ္ပိုက္ၾကီးနဲ႕ ရွိေနတဲ့ အေမ့ကို ကြ်န္မမည္ကဲ့သို႕ ျပန္ေျပာဝံ ၊ ခံေျပာဝံ ၊ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္လုပ္ဝံ ပါမည္နည္း။ ကြ်န္မခ်စ္ေသာ အေမစိတ္ႏွင့္ ကိုယ္ခ်မ္းသာဖို႕ ဆိုလွ်င္ကြ်န္မမည္ကဲ့လို႕ ေပးဆပ္ရပါေစ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါသည္။ အေမခင္းေပးေသာ လမ္းေလွ်ာက္၍ အေမသတ္မွတ္ေသာ ပန္းတိုင္သို႕ ပန္းဝင္ႏိုင္ေအာင္ ကြ်န္မတာထြက္ေကာင္း၍ တာဝင္ေကာင္းေအာင္ ၾကိဳးစားရပါမည္။ ဆရာေတာ္နိဂံုးခ်ဳပ္ေဟာသလို
တရားမိုးေတြ ၊ မဂၢင္မိုးေတြ ဘာဝနာမိုးေတြ ရြာေနသည္။
ဒီတစ္ခါရြာသည့္မိုး ခ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ခ်ိဳးမခ်ိဳးကဒယ္အိုး။
လို႕ အမိန္႕ရွိသကဲ့သို႕ ကိေလသာမီးေလာင္ေနတဲ့ ခႏၶာကိုယ္အိမ္ထဲက ဒါနထုတ္ ၊ သီလထုတ္ ၊ ဘာဝနာထုတ္ေတြကို ဆြဲထုတ္ပါတဲ့ ကိုယ္ျပဳတဲ့ကံ ကိုယ့္ေနာက္ပါမည္တဲ့ မည့္သည့္အရာမွ မပါပါတဲ့။ ကံေကာင္းျခင္း ၊ ကံမေကာင္းျခင္းသည္ မိမိကုိယ္သာမူတည္ပါသည္တဲ့။ ဆရာေတာ္တရားပြဲတြင္ ေဆာင္ပုဒ္ေလးတစ္ခုကိုလည္း ကြ်န္မမွတ္သားခဲ့ပါသည္။
ငါသည္မုခ်ေသရမည္။
အခ်ိန္ပိုင္းသာလိုေတာ့သည္။
အေသမဦးခင္
ဥာဏ္ဦးေအာင္ အားထုတ္ပါေတာ့မည္။
XXXXX
မအိုေသးခင္ တရားဝင္ အဆင္ေျပလွသည္။
မနာေသးခင္ တရားဝင္ အဆင္ေျပလွသည္။
မေသေသးခင္ တရားဝင္ အဆင္ေျပလွသည္။
ေသေသာအခါမွ တရားမရ မွားၾကပါလိမ္.မည္ ။
XXXXX
ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ. ဆရာေတာ္အေပါင္းကိုကႊ်န္မတရားေလးတပုဒ္နာၾကားရယံုမွ်ျဖင့္ အၾကိ္မ္ၾကိမ္ အခါခါဦးညႊတ္ ၾကည္ညိဳကန္ေတာ့ မိပါေတာ့သည္။ တရားနာဖို႕ေခၚေဆာင္ သြားေသာ အေမႏွင့္မမတို႕၏ စကားကိုလည္း ပို၍ေျမဝယ္မက် နားေထာင္ရင္း အမ်ိဳး ၊ ဘာသာ ၊ သာသနာအတြက္ အျမဲမိမိကိုယ္ကို မိမိျပဳျပင္ရင္း ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ျပီး သာသနာမိုးကို ခ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ခ်ိဳးပါေတာ့မည္။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလည္း ေဆာင္းေလေအးႏွင့္ အတူပါလာမည့္တရားမိုး အရြာကိုေစာင့္၍ ထိုမိုးကို ကြ်န္မခ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ခ်ိဳးပါေတာ့မည္။ တရားတစ္ပုဒ္ နာၾကားခ်င္မွသည္ တရားေပါင္းမ်ားစြာ နာၾကားခ်င္ေသာ လူမ်ားေျမာက္မ်ားစြာ ေပၚထြက္လာပါေစ ဆိုသည္႕ ေစတနာျဖင့္ ၄င္း ၊ ကမာၻအရပ္ရပ္ရွိ လူသားအားလံုးသည္ သာသနာမိုးခ်ိဳး၍ သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္ေစခ်င္ေသာ ဆႏၵျဖင့္ေရးသားလိုက္ရပါေတာ့သည္။
ဝန္ခံခ်က္။ ။ တရားမိုး ၊ မဂၢင္မိုး ၊ ဘာဝနာမိုးကို ခ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ခ်ိဳးပါဟု ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ေအာင္ဆန္းဆရာေတာ္ ဘုရားၾကီးအား တရားမိုးကို ခ်ိဳးပါေၾကာင္း နာၾကားသူ မိုးမခဘက္မွ ျမင္ေသာအျမင္ကို ေရးသားတင္ျပ အပ္ပါသည္။ တစ္စံုတစ္ရာ အမွားပါပါက နာၾကားသူ ကြ်န္မမိုးမခတြင္သာ အျပစ္ရွိပါသည္။