လာမည့္ႏႇစ္ ၅၀ မႇ သန္း ၂၀၀ အတြင္း အေမရိကတုိက္ႏႇစ္ခု၊ ဥေရာပတုိက္ႏႇင့္ အာရႇတုိက္တုိ႔ ေျမာက္၀င္႐ိုးစြန္းဘက္ျခမ္းမႇ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး တုိက္ႀကီးတစ္တုိက္ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း ေယးလ္တကၠသုိလ္မႇပညာရႇင္မ်ားက ခန္႔မႇန္းခဲ့သည္။
တျဖည္းျဖည္းေတာင္ႏႇင့္ ေျမာက္အေမရိကတုိက္သည္ ဆက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ကာေရဘီယံပင္လယ္မႇာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ျဖစ္ကာ အာရႇႏႇင့္ဥေရာပသည္လည္း ဆက္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းေနာက္တြင္ ယင္းတုိက္ႀကီးမ်ားခ်ိတ္ဆက္ ကာ ေျမာက္၀င္႐ိုးစြန္းကုိပတ္ၿပီး အေမးရႇားဟုေခၚေသာ တုိက္ႀကီး ျဖစ္လာမည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားသည္။
နာမည္ေက်ာ္သိပၸံဂ်ာနယ္ Nature ၌ ေဖာ္ျပထားေသာေလ့လာမႈတြင္ ကမၻာ့ေက်ာက္လႊာခ်ပ္မ်ားသည္ အစဥ္အျမဲေရြ႕လ်ားေနၿပီး ငလ်င္မ်ားလည္း လႈပ္ခတ္ေနေသာေၾကာင့္ ကမၻာႀကီး၏ပုံစံသည္ တျဖည္းျဖည္းႏႇင့္ လုံး၀ကြဲျပားျခားနား ေသာပုံစံသုိ႔ ေရာက္ရႇိသြားျဖစ္မည္ေၾကာင္း ခန့္မႇန္းထားသည္။
သုေတသနကုိ ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ေယးလ္တကၠသုိလ္မႇ ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသားေရာ့စ္မစ္ခ်ယ္က ''ဒီေက်ာက္လႊာခ်ပ္ေတြေပၚက တုိက္ႀကီးေတြဟာ သူ႔စံႏႈန္းနဲ႔သူ ေရြ႕လ်ားေနပါတယ္။ လက္သည္းရႇည္ထြက္သလုိမ်ဳိး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ပါ''ဟု ေျပာ ၾကားခဲ့သည္။
ေနာက္ဆုံးျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ မဟာတုိက္ႀကီးမႇာ လြန္ခဲ့ေသာ အႏႇစ္ သန္း ၃၀၀ က တည္ရႇိခဲ့ၿပီး ယေန႔ေခတ္ပညာရႇင္မ်ားက ပန္ဂ်ီယာတုိက္ဟု ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ ယင္းတုိက္ႀကီး၏ အသြင္အျပင္ကုိ ယေန႔ေခတ္ရႇိေနေသာ တုိက္ႀကီးမ်ား၏ ပုံစံကုိ ေပါင္းစပ္ၿပီး ပုံေဖာ္ၾကည့္ႏုိင္သည္။ အေမရိကတုိက္ႏႇစ္တုိက္ႏႇင့္ အာဖရိကတုိက္ကုိ ဆက္ၾကည့္ပါက အဆင္ေျပစြာ တစ္သားတည္းျဖစ္ေနမည္ကုိ ေတြ႔ႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းမႇာတစ္ခ်ိန္က တစ္ဆက္တည္းရႇိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ တုိက္သစ္ႀကီးသည္ ပန္ဂ်ီယာတုိက္ႀကီး ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ေနရာႏႇင့္ ၉၀ ဒီဂရီ ေထာင့္ခ်ဳိးတြင္ ရႇိမည္ျဖစ္သည္ဟု ခန္႔မႇန္းထားသည္။
ေန၀င္းဦး(ေလေၾကာင္းတကၠသိုလ္)